четверг, 21 февраля 2013 г.

პარკინსონის დაავადების გეგმა



 1..proeqtis saxeli: parkinsonis daavadeba 

2.proeqtis mokle aRwera: parkinsonizmis mizezi Sua tvinis im neironebis ganadgurebaa, romlebic dofamins gamoyofen. Ddofamini akontrolebs ConCxis kunTebis moqmedebas, monawileobs moZraobebis koordinaciasa da emociebis CamoyalibebaSi.

3.proeqtis sruli aRwera: proeqtSi Camoyalibebuli iqneba parkinsonis  daavadebis gamomwvevi mizezebi, misi niSnebi, mimdinareoba, gamovlinebis asaki da faqtorebi, agreTve daavadebis Semsubuqebis gzebi da mkurnalobis perspektivebi.                                                   

4.monawileTa asaki: 15_17 weli.                                             

5.vadebi_xangrZlivoba: Tebervali_marti.                                   

6.proeqtis SesaZlo aqtivobebi moswavleebSi:                               moswavleebi sxvadasxva wyaros gamoyenebiT moiZieben informacias parkinsonis daavadebis Sesaxeb, moamzadeben referatebs, moawyoben prezentaciebs da diskusiebs moZiebuli masalis gamoyenebiT, mieCvevian damoukidebel muSaobas, ganaTavseben TavinT masalebs internetSi.          

7.mosalodneli Sedegebi_proeqtebi, rac SeiZleba Seiqmnas:                 axalgazrdebi daukavSirdebian samedicino dawesebulebebs, gaecnobian
erT-erTi farTod gavrcelebuli daavadebis-parkinsonis daavadebis warmoSobis mizezebs da mkurnalobis gzebs.Seqmnian veb-gverds blogebis saxiT maTTvis saintereso sakiTxTan dakavSirebiT,Caebmebian kvleviT muSaobaSi.                                                                     

8.sasargeblo sxvebisTvis:                                                      moswavleTa naSroms gaecnoba farTo szogadoeba, moxdeba saintereso masalis erTmaneTTan gaziareba, gaakeTeben komentarebs, gaecnobian kvleviT dawesebulebaSi muSaobis principebs da SearCeven TavianTTvis saintereso profesias.                                                        

9. samuSao ena:  qarTuli.                                                     

10.sagnebTan-sagnobriv jgufTan, erovnul saswavlo gegmasTan kavSiri: kavSiri biologiasTan, informatikasTan, medicinasTan. Eerovnul saswavlo gegmasTan dakavSirebiT ganixileba Tavis tvinis, kerZod Sua tvinis funqcia-dofaminis gamoyofa da misi gamoyofis darRvevis saziano moqmedeba adamianze.                                                         

11. monawileebi sxva skolebidan: _                                            

12.proeqtis fasilitatori: manana berikaSvili                                  Tanaavtorebi: ani induaSvili, keso mamforia, ana koberiZe, meri nadiraZe, meri SavluxaSvili, salome kopaliani.                                        

13. proeqtis fasilitatoris el. Ffosta:  berikashvili1956@Gmail.com

14. proeqtis forumi:      
                                                     
15.proeqtis veb.blogi:                                                         

გამოყენებული მასალა


    1. interneti 
www.ambioni.ge 
parkinsonis daavadeba                                                                                                            avt. lika aladaSvili                                                              

2.interJurnali   ambioni.ge                                                           
Aavt.  nevrologi - lia ivaniZe                                                          

3. Tssu neiromedicinis departamentis asistent-profesori irine xatiaSvili.                                                                   

4. parkinsonis daavadebis mimdinareobaze dakvirveba xdeboda avadmyof
n. k.-ze,(eqimi nevrologi lado kukulaZe).                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                           

პარკინსონის დაავადება




parkinsonizmiT daavadebulebi iyvnen adolf hitleri, salvador dali, romis papi-ioane pavle meore, mao Ze duni, muhamed ali და სხვა                        A

დაავადების მიზეზი


parkinsonis daavadeba miekuTvneba im daavadebaTa jgufs,romlebsac moZraobis darRvevebs uwodeben. igi 1917 wels aRwera jeims parkinsonma. Ddaavadebis mizezia garemoSi arsebuli garkveuli toqsinebi da adamianis mier miRebuli travmebi. saqarTvelosa da zogierT sxva qveyanaSi arsebobs parkinsonis daavadebis msgavsi daavadeba, romelsac iwvevs kaliumis permanganatis (“margancovkis”) Semcveli kustaruli
narkotikuli nivTierebis gamoyeneba. .daavadeba viTardeba arteriosklerozis, mowamvlis,simsivnis Sedegad. mniSvnelovan rols asrulebs genetikuri faqtori da neirotoqsinebi. aRniSnuli faqtorebis moqmedebis Sedegad Sua tvinSi mcirdeba dofaminis gamoyofa, neldeba moZraobis maregulirebeli impulsebis gadacema da aRmocendeba parkinsonizmis simptomebi.                                                   Kkidurebisa da sxeulis moZraobas akontrolebs Tavis tvinis erT- erTi ubani, romelsac Savi nivTiereba ewodeba. rodesac Savi nivTierebis neironebi maTSi mimdinare rTuli qimiuri reaqciebis gamo iwyeben daRupvas, iwyeba daavadeba. Ffaqtori,  romelic ujredebis daRupvas ganapirobebs, ucnobia da SesaZlebelia sxvadasxva mizeziT iyos gamowveuli. Pparkinsonis daavadebis pirveli niSnebi maSin Cndeba, roca Savi nivTierebis neironebis 80%-ze meti daRupulia.                        



დაავადების მიმდინარეობა და ნიშნები


parkinsonis daavadeba aris Tavis tvinis qronikuli, progresirebadi
daavadeba. Mmisi simptomebi TandaTan rTuldeba. Pparkinsonis daavadebisTvis oTxi ZiriTadi simptomia damaxasiaTebeli:                
 1. mosvenebis kankali, rodesac xelebi da iSviaTad fexebis kankali Zlierdeba kidurebis mosvenebul mdgomareobaSi, mcirdeba an qreba kiduris moZraobisas.                                                         

2.moZraobis Seneleba, nabijebis sigrZe Semcirebulia. Aadamians uWirs yoveldRiuri moZraobis ganxorcieleba, mag., kbilebis gawmenda, wveris gaparsva,wera da sxva. Ddadis swrafad neli, mokle da dabali nabijebiT. SeiZleba gaiSviaTebuli iyos quTuToebis moZraoba da mimikuri moZraoba, ris gamoc gamometyveleba “mowyenils” hgavs.                       

3.matulobs kunTebis daWimuloba. Tavis, an kidurebis pasiuri moZraobisas daavadebuls mudmivad winaaRmdegobis SegrZneba aqvs, amitom adamiani mxrebSi moxril pozas Rebulobs da xSirad awuxebs Tavis, kunTebis, saxsrebis tkivili.                                                

4.adamians darRveuli aqvs wonasworoba da iseTi drZnoba aqvs, TiTqos siarulisas win raRac eqaCeba, SesaZloa waiqces kidec.                        Ggarda am oTxi klinikuri niSnisa, avadmyofs aqvs Serbilebuli xmis tembri, laparakobs swrafad, axasiaTebs nerwyvis Warbi raodenobiT gamoyofa, yabzoba, gaxSirebuli Sardva, depresia da sxva. daavadebuls yvela es simptomi SeiZleba ar axasiaTebdes. Mmag., zogs axasiaTebs kankali maSin, rodesac sxvebs kankali ar aReniSnebaT da mkveTrad Senelebuli aqvT moZraoba. Pparkinsonis daavadebas “kankala damblasac” uwodeben. 

დაავადებათა ასაკობრივი მაჩვენებელი

 adamianTa 15-25%-s hyavs parkinsoniT daavadebuli naTesavi. kvlevebiT dadasturda, rom im pirovnebebs, romlebsac pirveli rigis naTesavebi (deda, mama, Zma,  da) hyavT daavadebuli, daavadebis ufro maRali riski aqvT, vidre im adamianebs, romlebsac daavadebuli naTesavebi ara hyavT. saqarTveloSi daavadebulTa ricxvi 5000-ze meti unda iyos. Pparkinsonis  daavadebiT ufro metad 50 welze ufrosi asakis adamianebi avaddebian, Tumca gvxvdeba 40 asakis Semdeg da SesaZloa, ufro adreul asakSic ganviTardes

მკურნალობის მეთდები და ეფექტურობა


parkinsonis daavadeba qronikulia, magram avadmyofs mdgomareobis Semsubuqeba SesaZlebelia. Mkurnalobis dawyebis Sesaxeb gadawyvetileba pacientma da eqimma erToblivad unda miiRon da unda daiwyon maSin, roca pirovnebas daavadebis simptomebi xels uSlis yoveldRiur cxovrebaSi. Ddaavadebis gankurnebis saSualeba, an qirurgiuli operacia, romelic daicavda Savi nivTierebis neironebs Semdgomi daRupvisgan da aRadgenda maT, an SeaCerebda, dReisTvis ar arsebobs, Tumca am mimarTulebiT muSaoba mimdinareobs.                                Kkarolinis institutis TanamSromlebis mier aRmoCenilia ori molekula, romelic sakvanZo rols asrulebs dofaminebis, m.S. dofaminuri neironebis gadarCenasa da kvlavwarmoebaSi, rac parkinsonis daavadebis mkurnalobas mniSvnelovnad daexmareba.